B.1. İş Kazaları ve Endüstriyel Psikoloji Yaklaşımları
Work Accidents and Industrial Psychology Approaches
Aziz Cumhur KOCALAR
Şehircilik Dr. / Yük.Müh. / İşletmeci
Yrd. Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi, Mimarlık Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü,
azizcumhurkocalar@gmail.com , +90 536 392 71 22, http://azizcumhurkocalar.blogspot.com/
B.1. İş Kazaları ve Endüstriyel Psikoloji Yaklaşımları
Work Accidents and Industrial Psychology Approaches
Aziz Cumhur KOCALAR
Şehircilik Dr. / Yük.Müh. / İşletmeci
UA-İSGK-2014
Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Konferansı
“İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ”
5-6-7 Mayıs 2014 , İstanbul
http://app.csgb.gov.tr/isggm/oshaturkey/nav.php?req=genelbilg&lang=TR
Panel Konu Başlığı:
Psikososyal Risk Faktörleri
Psychosocial Risk Factors
Özet
İş kazalarında özellikle inşaat sektöründe; çalışan vasıfsız ve eğitimsiz işçileri etkileyen unsurlardan hareketle, ayrıca riskli iş kalemlerinin varlığı dikkate alınarak ve proje çeşitliliğine bağlı olarak, işçi sağlığı ve iş güvenliğinin önemsenmesi gereken bir sektör olmasına karşın, gösterilen ihmallerin büyüklüğü gerek boyutları gerekse sonuçları ile apaçık ortadadır. Yılda yaklaşık 350 işçinin yaşamını yitirdiği bu sektörde, toplam ölümlü kazalardaki payın yanı sıra, sürekli iş göremezlikle sonuçlanan kazalarda da madencilik iş kolu ilk sırada yer almaktadadır. Bu rakamlardan iş kazalarına karşı alınan önlemlerin yürütülemediği görülmektedir. Üstelik birde bu istatistiklere meslek hastalıkları da eklenirse, bu durum bir felaket göstergesi halini almaktadır. Çalışmada kaza önlemlerinin gerçekçi adımlarla yürütülemeyişinin nedenleri, sosyal psikolojik boyutları ile genel ve güncel bir çerçeveden araştırılmaktadır. Konuya son yıllarda mevzuattaki yoğun düzenlemelere karşın, eleştirel bir bakışla yaklaşılmaktadır. Sektörün farklı kademelerindeki çalışanları olan; işverenler, mühendisler, müteahhitlerin de büyük çoğunluğu, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusuna, basit kişisel koruyucularla sınırlı bir bakış açısına sahiptir. Bundan da anlaşılacağı gibi, konuya yaklaşım, algılama ve farkındalık anlamında diğer ülkelerle karşılaştırıldığında, oldukça düşük bir düzeyde kalmakta ve açıkça karşımızda duran çarpıcı derecede büyük riskler barındırmaktadır. Ülkemizde endüstriyel psikoloji alanında, sosyo-kültürel yapının, özellikle dikkate alındığı bilimsel çalışmaların, gerek sayıca azlığı, gerekse kapsam açısından kazaları önleyici davranışların pekiştirilmesinde, yeterli sonuçlara henüz kavuşamamış olması oldukça üzücüdür. Temel bir insan hakkı olarak; işçi sağlığı ve iş güvenliğine yaklaşım biçimlerinden oluşan iş kazalarının nedenleri, psiko-sosyal açıdan sürekli incelenmelidir. Alınması gereken acil önlemler de mutlaka alınmalı, hatta gerekiyorsa yedeklenmelidir. Bu konuda yapılan güncel bilimsel çalışmaların farklı disiplinler eşliğinde, uygulama örnekleri ile pekiştirilmesi gerekir. Bu alandaki bilgi ve bilinç düzeyi ancak böyle etkin kılınabilir. Ancak bu suretle, olasılığı yüksek iş kazalarının tekrarlanması sürekli daha iyileştirici önlemlere yönelerek önlenebilir. Bu tür önlemleri, iş yeri eğitimleri ile karşılıklı tartışmak ve pekiştirici davranışlar olarak eyleme dönüştürmek zorunludur. Böylece, iş hayatında daha verimli ve sağlıklı bir ortama kavuşulacağı düşülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
İş kazaları, Endüstriyel psikoloji, Kişisel koruyucular, Meslek hastalıkları, Psiko-somatik rahatsızlıklar
Abstract
As a basic human right; causes of work accidents that occur the forms of approach to worker health and safety should be analyzed with psycho-social aspects continuously. Urgent measures to be taken must also be taken, even if you need to be backed up. The current scientific studies conducted on this subject in the presence of different disciplines, must be reinforced with practical examples. Awareness and knowledge in this area, but this can be enabled. However, in this way, a high probability of recurrence of work accidents can be avoided by focusing on continuous further remedial action. Such measures are required with workplace training and to discuss and mutually reinforcing behaviors into an action. Thus, the work life more productive and healthy environment that is deducted converged.
Keywords:
Work accidents, Industrial psychology, Personal protective equipment, Occupational diseases, Psycho-somatic disorders.
