! Bildiri Kitabı: 2014-F-UZAL-CBS-2014: E19. "Sivas'ta Hayat Bulan Su Kaynakları ve İklim Değişiminin Görünen Etkileri Üzerinden Planlamanın Vazgeçilmez Hafifliği (Baraj ve Göletler ile Sulama Kanalları)", 14F, 2014 Bildirileri, ArcGIS, Barajlar, Bildiri Kitabı, E19, GIS, Göletler, İstanbul, NetCAD, Şehircilikte Sayısal Modeller, Sivas, Sulama Kanalları, UZAL-CBS-2014, 5.UZAL-CBS

E19. KOCALAR, Aziz Cumhur. (2014-f) Sivas'ta Hayat Bulan Su Kaynakları ve İklim Değişiminin Görünen Etkileri Üzerinden Planlamanın Vazgeçilmez Hafifliği (Baraj ve Göletler ile Sulama Kanalları), 5.Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu (UZAL-CBS 2014), 14-16.Ekim.2014, YTÜ, İstanbul.

(Sunuldu, Özet ve Tam metin etkinlik kitabında elektronik olarak yayımlandı.)

Sivas'ta Hayat Bulan Su Kaynakları ve İklim Değişiminin Görünen Etkileri Üzerinden Planlamanın Vazgeçilmez Hafifliği 

(Baraj ve Göletler ile Sulama Kanalları)

Aziz Cumhur KOCALAR
Şehircilik Dr. / Yük. Müh. / İşletmeci

Yrd. Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi, Mimarlık Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Şehircilik A.D.Bşk.

azizcumhurkocalar@gmail.com , +90 536 392 71 22, http://azizcumhurkocalar.blogspot.com/

HKMO ve YTÜ'ye teşekkürler... 

 

Tam Metin Etkinlik e-Dizin: 

http://uzalcbs2014.yildiz.edu.tr/

 

Etkinlik Program:  

http://www.uzalcbs2014.sempozyumu.net/dosyalar/UzalCBS2014Program.pdf

 

Görsel Özet 

  

Bildirideki tüm görseller ArcGIS programı ile üretlmiiştir.

Sözel Özet

Sivas, Orta Anadolu Bölgesinin en doğusunda kalan gerek tarihsel geçmişinde imparatorluklara başkentlik yapmış konumuyla, gerekse karasal bozkır ikliminin çok yakın bir geçmişe kadar soğuğu ve karı ile meşhur, geniş yüzölçümlü bir ili olarak bilinmektedir. Ancak geçen kış mevsimi, ülke genelindeki kar yağışının azlığına da paralel olarak, Sivas’ta da yağışların önemli ölçüde azaldığı bir dönem yaşanmıştır. Özellikle Anadolu’nun orta ve güney kesimlerinde olası kuraklık ve çölleşme risklerine yönelik olan ve uzun dönemli beklentileri doğrular nitelikte mevsimsel sapmalar ve doğal felaketler yaşanmaktadır. İklim değişikliğinin artarak görünür olmayı sürdüren bu tür etkileri, gözleri doğrudan su rezervlerine çevirmiştir. Bedeninin çoğu su olan insanın ve birlikte yaşamak zorunda olduğu tüm diğer canlıların, en önemli yaşamsal (hakkı) doğal kaynağı da haliyle, hava ve sudur. Fakat son yıllarda ülkemizde güdülen neo-liberal politikalar ve son yıllarda hızla getirilen yasal düzenlemeler eşliğinde, doğal su kaynaklarının gerek özelleştirme yolu ile gerekse HES’ler ile sermayenin tekeline geçişi artarak sürmektedir. Suyun kullanım haklarının uzun süreli kiralanması yolu ile devredilmesi, nadir görünen ve korunması gereken ama ne yazık ki, sermaye eliyle kontrolsüzce ve aşırı bir şekilde tüketilerek, su kaynaklarının hızla kıtlaşmasına ve doğal çevresinin de giderek yok olmasına yol açmaktadır. Geri dönülme maliyetleri çok yüksek olan ve hatta doğal eşikleri aşan yıkımlara yol açarak sürdürülen, olumsuz uygulama örnekleri apaçık ortada durmaktadır. Tüm bunlara karşın, sözde ve sayıları giderek artan ÇED raporlarıyla birlikte, doğal ve sosyal etkilenim çevresine yönelik olası, orta ve uzun vadeli olumsuz etkilerine yeterince bakılmaksızın, bazı su kaynaklarının içinde bulunduğu doğal ortamlar neredeyse, bölgesel olarak sermayenin rastgele kararlarına terkedilmiş durumdadır.  İşte bu çalışmada ise, Sivas ilinde yıllardır devletin kurumsal eliyle, su kaynaklarının korunmasına, kullanılmasına ve arttırılmasına yönelik olarak alınan bir takım iyimser kararlarla gerçekleştirilmiş ve kısmen sistemli sayılabilecek klasik önlemlerin, harita üzerinde görselleştirilmiş son hali, CBS aracılığı ile görünür kılınmaktadır. Aslında bu su kaynaklarının en önemlileri su yüzeyi geniş alanlara yayılmış bulunan doğal su rezervleridir. Yapay olarak üretilen önlemlerle (baraj, gölet ve regülatörler) gerisinde su şişiren doğaya karşı yapılmış tüm müdahalelerin sakıncalı yanları da deneyimlenerek yıllardır öğrenilmiştir. Bu türden yapay rezervler ve özellikle doğal sulak alanların gelecekteki haline yönelik farklı veriler ve olasılıklar eşliğinde, sürekli daha doğru olarak alınması beklenilen yeni yönetsel kararlar ise, merakla beklenilmektedir. Gelecekte insanın su ve yaşam ile olan ilişkisinin daha doğal yollarının hızla keşfedilmesi dileğiyle…

Anahtar kelimeler: CBS, Sivas, Doğal Su Kaynakları, Şehir ve Bölge Planlama, Çevre ve Doğa Koruma, KDS.

Bu çalışma henüz tamamlanmamıştır.

Sivas vb kentsel çalışmalara erişmek için alttaki yollar izlenebilir:

2014 Bildirileri, ArcGIS, Barajlar, GIS, Göletler, İstanbul, NetCAD, Şehircilikte Sayısal Modeller, Sivas, Sulama Kanalları, UZAL-CBS-2014, Bildiri Kitabı, 14F, E19,  

! Bildiri Kitabı: 2012-H-4.UZAL-CBS: E6. "Sivas-Göç Gerçeği-Çevre Düzeni Planı Eksikleri-Mekânsal Analizlerle Yeni Planlama Yaklaşımları-Uzaktan Algılama-KBS/CBS-ŞBP", 2012, İmar Planı Uygulama Araçları, Kent Ekonomisi, Kent/Coğrafi Bilgi Sistemleri, Kentsel Koruma, Planlama, Kentsel Tasarım, Kültürel ve Doğal Miras, Şehir ve Bölge Planlama, ZÜ, 4.UZAL-CBS, 12H, E6

E6. KOCALAR, Aziz Cumhur. (2012-h). Sivas'ın Göç Gerçeği ve Çevre Düzeni Planındaki Eksiklikler - CBS Katkılı Mekânsal Analizlerle Yeni Planlama Yaklaşımlar (Sivas's Migration Truth and Environment Master Plan Omissions - New planning Approaches with GIS-based Spatial Analysis), IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Zonguldak, 16-19.10.2012. 

(Sunuldu, Özet ve Tam metin etkinlik kitabında elektronik olarak yayımlandı.)

http://uzalcbs.org/wp-content/uploads/2016/11/2012_046.pdf

 
IV. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu

16-19 Ekim 2012 - Zonguldak, Türkiye.

http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/fukal/uzalcbs2012/

Sivas'ın Göç Gerçeği ve Çevre Düzeni Planındaki Eksiklikler - CBS Destekli Mekânsal Analizlerle Yeni Planlama Yaklaşımları

Aziz Cumhur KOCALAR ¹

¹Assist. Prof. Dr., Cumhuriyet Üniversitesi, M.Fak. Şehircilik Dr. / Y.Müh. / İşletmeci

(Ph.D. / M.Sc. / B.Sc. / B.A.) Yenişehir mah. 58140 Merkez, Sivas. ackocalar@cumhuriyet.edu.tr ,

+90 536 392 71 22 http://azizcumhurkocalar.blogspot.com/

ÖZET

Şehir ve Bölge Planlama uygulamaları açısından üst (1/100.000) ölçekli Çevre Düzeni Planları (ÇDP) (yerin Anayasası) bölgesel politikaları belirleyici bir plan olarak görülebilir. Onun mekânsal düzenlemedeki rolü, sadece yön gösterme ve temel ilkelerin oluşturulması yönündedir. Sivas'ın bilinen göç gerçeğine karşın, yeni onaylanan Çevre Düzeni Planı ise, bu gerçeği önleme yaklaşımlarına uzak düşen bir şekilde, Sivas’ı neredeyse göz ardı eden ciddi eksiklikler barındırmaktadır. Bu eksikliklere yönelik olarak, mevcut verilerin acilen toplanıp, ilişkisel bir şekilde analiz edilmesi gerekmektedir. Yakın geçmişte kalan planlama sürecinde ne yazık ki, merkez ve yerel yönetimler arasında bir eşgüdümsüzlük olduğu açıkça görülmektedir. Ayrıca mevcut teknolojik olanaklara karşın, Sivas’la bölgeye ait bilinen verilerin dahi, bu üst ölçekli ÇDP’nına işlenil/e/memiş olması büyük bir eksikliktir. Sonuçta, bu gelişmeler ışığında, planın hayata geçiş sürecini daha baştan uzatan yargısal itirazlara da mecbur kalınmıştır. Bunlara karşın, yeni ve olası pozitif gelişmelerin olması beklentisiyle, yakın geçmişte kalan bu sürece yönelik, gecikmeli veri toplama evresinde bulunan Sivas’ın, en kısa zamanda merkezle ve bölgeyle olan ilişkilerini her alanda arttırması gerekmektedir. Özellikle, Kent/Coğrafi/Arazi Bilgi Sistemi (KBS/CBS/ABS) destekli yeni planlama süreçlerine geçişi de yeniden yapılandırıp, tüm bu eksiklikleri bilimsel yollardan telafi etmek zorunluluğu vardır.

Aynı zamanda yine bu süreçte, merkez ilçedeki belediyece yapılarak, yeni onaylanan 1/5.000 ölçekli İmar Revizyon Planı da aceleyle gündeme gelmiş ve şimdi de üniversite kampüsü için 1/1000’lik plan hazırlanır gözükmektedir. Son on yıllık geçmişte ise, kent merkezinde yer alan yoğun kültürel mirasa yönelik yenileme çalışmaları söz konusu olmuştur. Tüm imar planı uygulama kararlarıyla da birlikte, kent merkezini hızlıca şekillendiren bu on yıllık süreçte gözden kaçan hataların olması haliyle kaçınılmazdır. İşte bu çalışmada yeniden gözden geçirilmesi arzu edilen bu süreçlerin sonuçlarının, daha sağlıklı bir şekilde değerlendirilebileceği, ilişkisel bilgi destekli akılcı planlama yaklaşımlarıyla mekânsal analizlerin gerçekleştirilebildiği, önemli verilerin gecikmeden toplanılmasına çalışılmıştır. Böylece bu kentsel bölgenin tüm ilçeleriyle ve diğer illerle birlikte sürdürmesi gereken güçlü ilişkiler, bütünlükçü bir yaklaşımla ileriye dönük öngörüler ve önlemler ışığında sürekli güncellenerek yeniden planlanabilir olacaktır. 

Anahtar Kelimeler: Çevre Düzeni İmar Planı, Kent ve Coğrafi Bilgi Sistemleri, Kentsel Bölge Ekonomisi, Kültürel ve Doğal Miras, Şehir ve Bölge Planlama. 

2012, İmar Planı Uygulama Araçları, Kent Ekonomisi, Kent/Coğrafi Bilgi Sistemleri, Kentsel Koruma ve Yenileme, Kentsel Tasarım, Kültürel ve Doğal Miras, Şehir ve Bölge Planlama, ZÜ, 4.UZAL-CBS, 12H, 2012, UZAL-CBS, Bildiri Kitabı, E6, Sivas, UZAL-CBS-2012