TARİHİ YERALTI YERLEŞMELERİ-SİTLER ve KORUMA SORUNLARI:
NEVŞEHİR YERALTI ŞEHİRLERİ
(Derinkuyu,
Kaymaklı)
HISTORICAL UNDERGROUND SETTLEMENTS-SITES AND CONSERVATION
PROBLEMS:
NEVŞEHİR UNDERGROUND CITIES
(Derinkuyu, Kaymaklı)
Aziz Cumhur KOCALAR
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi,
Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Şehircilik A.B.D. Niğde
Makale tam
metni (pdf) için alttaki yolu tıklayın:
Henüz hakemlerdedir.
Özet Metin Kitabı
Tam Metin Kitabı
Bu etkinlikteki bildiriler (3#)
çeşitli dergilerde düzeltilmiş sürümleriyle yayımlanmıştır:
Bloğun makalelere özel
sayfalarından* izlenebilirler:
* (Yayınlar farklı sayfalarında
tek tek ya da gruplanmış şekilde topluca listelidir.)
(Örneğin bir bildiri JoA dergisinin
Temmuz sayısında yayımlanmıştır.
Dergiye ve hakemlerine katkılarından
dolayı teşekkürler...)
Dikkat:
3 bildirininin tam metinleri:
Etkinliğin hem özet hem de tam metin kitabında
yayımlamıştır.
Ancak hataların düzeltmeleri etkinlik sekretaryasına
gönderildiği halde tam metin kitabına yansıtılmamıştır !
Böyle olduğu halde hataların elimine edilmiş hali
değil de, eski halleri kitapta gözükmektedir !!
Bildirilerin makale haline getirilmiş son halleri
verilen ilgili makale yollarından izlenilebilir !!!
Özet
Dünya
tarihinden günümüze ulaşan pek çok sayıda farklı örneği ile yeraltı
yerleşimleri ne ülkemizde de sıkça rastlanılır. Dünyadaki örnekler
incelendiğinde birbirinden farklı özellikleri olabilen bu tarihi
yerleşmelerinin ülkemizdeki en büyük sorunu iyi korunamamalarıdır. Tarihi
yeraltı yerleşimlerin Kapadokya adıyla anılan bölgenin Nevşehir ilinde yer alan
örnekler üzerinden koruma sorunları
ekseninde ve bir saha çalışması ile birlikte tartışmaya açılmasında yarar
görülmüştür. Bu alanlarda zamanında ön kazı, keşif, araştırma yapılmadığında ve
yeterli koruma tedbirleri alınmadığı taktirde öncelikle doğal hasarlarla karşı
karşıya kalınmaktadır.Bu alanlar uygun yöntemlerle korumaya başlanılmadığında
hatalı uygulamalara dahi maruz kalmıştır.Özellikle Nevşehir ili hem turizm
bölgesi olması hem de ülkemizdeki yeraltı şehirleri içinde en ilginç örnekleri
barındırmasıyla ünlüdür. Bu alanların günümüzdeki kentsel alanlarla olan iç
içeliği de bazı imar sorunlarını koruma ile birlikte gündeme getirmektedir.Günümüzde
ise yeraltı şehirlerinin nasıl korunarak yaşatılacakları konusu sürekli önem
taşıyan bir sorun alanı haline gelmiştir. Bu sit alanlarının özellikle
yerüstünün günümüzde kentsel, arkeolojik, doğal sit alanları gibi farklı koruma
statülerine kavuşturularak korunduğu bilinmektedir. Koruma statülerine
yenilerinin de (jeo-park, jeo-sit gibi) eklenmesine yönelik öneriler ayrıca
yine önemlidir. Yeraltı yerleşmelerinin
ve ortaya çıkarılan yeraltı şehirlerinin çoğu şüphesiz ki, farklı değerler
taşıyan ve gelecek kuşaklara korunarak emanet edilmesi gereken potansiyel birer
hazinelerdir.
Anahtar
kelimeler:
Yeraltı şehirleri, Yerleşmeler tarihi, Kentsel Koruma ve Yenileme,
Şehir ve Bölge Planlama, Kapadokya, Jeo-sit, Jeo-park, Jeo-turizm, Derinkuyu, Kaymaklı.
Abstract
Numerous different
examples and underground settlements that arrive from world history day by day
are also frequently encountered in our country. When the examples in the world
are examined, it can be seen that the greatest problem in these historical
settlements in our country is that they can not be well protected.Historical
underground settlements called the Cappadocia region in the province of
Nevsehir in the province of protection issues and a field study on the axis of
the discussion was seen to be useful.In addition, unconscious persons, that is,
irrevocable destruction by the hand of man can be constantly talking. These
areas have been exposed to faulty applications even if they have not been
properly protected.The intertwining of these areas with the urban areas of
today also brings with it the protection of some zoning problems. Today, the
issue of how to protect and live underground cities has become a problematic
area of constant importance. The rare features of historic underground and
overland settlements that have been spread over large areas suggest that they
need to be protected in different ways. If pre-excavation, exploration, research
are not done in time and adequate protection measures are not taken in these
areas, firstly natural damages are encountered. It is known that these sites
are protected especially by the fact that they are protected by different
protection statues like urban, archeological, natural sites. The proposals for
the addition of defenses to conservation status (such as geo-park, geo-sit) are
also important. Undoubtedly many underground settlements and underground cities
are undoubtedly the potential treasures that bear different values and must
be entrusted to future.
Key
words:
Underground cities, Settlement history, Urban Conservation and Renewal,
Urban and Regional Planning, Cappadocia, Geo-site, Geo-park, Geo-tourism,
Derinkuyu, Kaymaklı.
Alıntı yaptığınız için teşekkürler:
B27. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-a). KORUMA SORUNLARI: KARIA DEVLETİ ANTİK LİMAN KENTİ “HERAKLEIA-LATMOS” ve “BAFA GÖLÜ TABİAT PARKI”,
[CONSERVATION ISSUES: KARIA STATE ANTIQUE HARBOR CITY "HERAKLEİA-LATMOS" and "BAFA LAKE NATURAL PARK"], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp, Nevşehir, Türkiye.https://azizcumhurkocalar.blogspot.com.tr/2018/04/koruma-sorunlar-karia-devleti-antik.html
B28. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-b). “KORUMA ALANLARI”NIN YÜKSELEN RANTI ile ÇEVRE (KORUMA) MEVZUATINDAKİ DEĞİŞİMLER ve “GÖLCÜK TABİAT PARKI” ÖRNEĞİ, [ENVIRONMENTAL (FOREST) LEGISLATION and "GÖLCÜK NATURAL PARK" with RISING RETURN OF "PROTECTED AREAS"], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp, Nevşehir, Türkiye.
https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/2018/04/koruma-alanlarnn-yukselen-rant-ile.html
B29. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-c). TARİHİ YERALTI YERLEŞMELERİ-SİTLER ve KORUMA SORUNLARI: NEVŞEHİR YERALTI ŞEHİRLERİ (Derinkuyu, Kaymaklı),
[HISTORICAL UNDERGROUND SETTLEMENTS-SITES and CONSERVATION PROBLEMS: NEVŞEHİR UNDERGROUND CITIES (Derinkuyu, Kaymaklı)], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp,
Nevşehir, Türkiye
Program: https://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/1523380606-11-sozlu-bildiri-turkce.pdf
https://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/1523380606-11-sozlu-bildiri-turkce.pdf
20/4/2018 Cuma
SÖZLÜ BİLDİRİ SUNUMLARI - 34
OTURUM BAŞKANI: Aziz Cumhur KOCALAR / Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
KONUŞMACILAR
• Tarihi Yer Altı Yerleşmeleri - Sitler ve Koruma Sorunları: Nevşehir Yer Altı Şehirleri
Aziz Cumhur KOCALAR / Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
• Kapadokya Göreme Bölgesi Peyzaj Planlama Projesi
Nurhan KOÇAN / Bartın Üniversitesi
• Mekânsal Planlamada Peyzaj Hassasiyetinin İrdelenmesi: Malatya Kenti Örneği
Oğuz ATEŞ / İnönü Üniversitesi
• City Museum From Urban Identity: The Sample Of Trabzon City Museum
Selver KOÇ / Karadeniz Teknik Üniversitesi
• Kentsel Dönüşüm: Fikirtepe Örneği
Zernişan SEZER / Doğuş Üniversitesi
Araştırmacı, Yazar, Hakem Profilleri
