Bildiri Kitabı: 2014-İ-2.ISEM: B20. Kentsel Dönüşüm ile Değişen İmar Anlayışının Yarattığı Sorunlar: Mülksüzleştirme, Yeşil Alanlara Yönelik Baskı, Çevre Düşmanı Şehirler", Bölge Planlama, Yeşil alanlar, 14İ, ISEM-2

 Kentsel Dönüşüm ile Değişen İmar Anlayışının Yarattığı Sorunlar: Mülksüzleştirme, Yeşil Alanlara Yönelik Baskı, Çevre Düşmanı Şehirler

¹Aziz Cumhur KOCALAR

¹Faculty of Architecture, Department of City & Regional Planning, Cumhuriyet Üniversitesi University, Turkey

^{isem2014
Sempozyum Programı} 

Özet

Planlamanın ülkemizdeki kısıtlı imar uygulama araçları arasında, tartışmalara karşın, merkeziyetçi bir anlayış ile son on yıldır yer yer yasal düzenlemelere de girmiş olan kentsel dönüşüm, baştan da açıkça öngörüldüğü gibi ciddi sorunlar yaratmıştır. Sınırlı yasal düzenlemelerin yetmediği anlaşılınca, afet gerekçesi ile yeni bir özel yasa çıkarılarak kentsel dönüşüm kolaylaştırılmıştır. Özellikle merkeziyetçi zihniyet güdümünde, tartışmalı amaçlarla desteklenebilen pek çok “imtiyazlı proje” gündeme gelmiştir. Yasa ile kentsel dönüşüm, sermayenin mekansallaşmasının önündeki engellerin kaldırıldığı uygulama örneklerini yaygınlaştırmıştır. İlişkili mevzuat yargıda süregelen iptallerle değişerek yürürlüktedir. “Riskli alan” tanımından yapı denetimlerine kadar kabul görmeyen beklenmedik uygulamalar nedeniyle yaklaşımın,  ülke çapında eleştiriler aldığı görülmektedir. Dünyada, aşırı nüfus yığılmaları yaşayan şehirler, birer sorun yumağı haline gelmektedir. Mekanla ilişkili kentsel muhalefet hareketlerinin de özellikle benzer durumda ve gelişmekte olan ülkeler de hızla arttığı bilinmektedir. Kamusal alanlardaki direnişlere karşı, orantısız şiddet ve yaptırımlar ise artarak sürmektedir. Küresel sermayenin kentlere yerleşme biçimi olarak soylulaştırma, mülksüzleştirme ve yeşil alanlarda artan baskılarla birlikte çevre düşmanı ilan edilebilecek şehirler yaratma iştahı halen sürerken, bazı kentsel yönetimler de dengeleri korumak ve yonetmek yerine bu küresel ortaklıkların içinde yer alabilmistir. Tartışmaya açılan bu uygulamaların; mekanı, insanları ve canlıları hızla tükettiği apaçık bir gerçekliktir. Tarihteki erken modern kentselleşme izleğinde, çevrede de yaşanan bu tahribatların geri dönülemez doğal yıkımları da beraberinde getireceği hiç unutulmamalıdır.

Anahtar kelimeler: Kentsel dönüşüm, İmar uygulama araçları, Şehir ve Bölge Planlama, Mülksüzleştirme, Çevre düşmanı şehirler, Yeşil alanlar

Abstract

Keywords:     


Çevre düşmanı şehirler, İmar uygulama araçları, isem2014, Kentsel dönüşüm, Mülksüzleştirme, Şehir ve Bölge Planlama, Yeşil alanlar, B20, 2.ISEM, Bildiri Kitabı, 14İ, ISEM-2, 2014, ...