Makale D.11. "Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma Dengesi: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm (Avanos) /[Historical-Natural-Archeological-Cultural-Geological Heritage / Balancing Conservation with Utilization: Underground Cities and Geotourism (Avanos)]", Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi

Makale D.11.

Atıf yaptığınız için teşekkürler.


Kocalar, A.C. (2018-s). "Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma Dengesi: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm (Avanos) /[Historical-Natural-Archeological-Cultural-Geological Heritage / Balancing Conservation with Utilization: Underground Cities and Geotourism (Avanos)]", Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Niğde.

Makale alttaki etkinlikte sunulmuştur ve Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisinde makale olarak yayımlanacaktır.

Kocalar, A.C. (2018-r). "Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma Dengesi: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm (Avanos, Yeşilhisar) / [Historical-Natural-Archeological-Cultural-Geological Heritage / Balancing Conservation with Utilization: Underground Cities and Geotourism (Avanos, Yeşilhisar)]", “Uluslararası Katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu", 24-26.Ekim.2018, Niğde.

Makale A.13: Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm; Uluslararası katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu   24-26 Ekim 2018, Niğde
2018, Bildiri, Cappadocia Geopark, Jeolojik Miras, Jeoturizm, Kapadokya Jeoparkı, Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu, Koruma-Kullanma: Yeraltı Şehirleri, Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel Varlıklar,

Makale

Teşekkürler.

Uluslararası katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu

 24-26 Ekim 2018, Niğde

Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma: 
Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm

Aziz Cumhur KOCALAR ¹

¹ Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, 51240, Niğde

İletişim: azizcumhurkocalar@gmail.com

Öz

Yeraltı şehirleri her yıl turizme kazandırılan önemli bir jeomirastır. Bu çalışmadaki amaç, Türkiye’deki jeomirasın ve öncellikle yeraltı şehirlerinin jeoturizm bağlamında öneminin vurgulanmasıdır. Ayrıca Kapadokya yeraltı şehirleri üzerinden bir saha çalışmasıyla görünen bu potansiyeli yerel kalkınma açısından önemseyen disiplinlerarası projelere zemin hazırlamaktır. Kapadokya adıyla anılan tarihi geniş bölgedeki bu yeraltı yerleşmeleri ile ilgili konunun, koruma sorunları ekseninde de tartışmaya açılmasında yine büyük bir yarar sağlanacağı görülmektedir. Türkiye’de yeraltı şehirlerinin artık nasıl korunarak yaşatılacakları hususu önem taşıyan bir sorun alanı haline gelmiştir. Günümüzde tarihi-doğal-arkeolojik-kültürel ve jeolojik değerleri görmek üzere yüzbinlerce insan bu tür ilginç sahaları ziyaret etmektedir. Kapadokya yeraltı şehirlerindeki kültürel jeomiras sahaları içinde olup, turizm açısından yüksek bir değer taşıyan kayadan oyma kiliseler, yeraltı şehirlerindeki su kuyuları ve havalandırma kanalları, geçitler ile döner taş kapılar vb. mimari varlıklar turistlerde merak uyandırmaktadır. Ayrıca ülkemizde ilginç kayalıklar ve mağaralar gibi doğal jeositler, vb. güzellikler de yerel kalkınma amaçlı turizme kazandırılmak zorundadır. Türkiye'de Kapadokya Bölgesi özellikle İç Anadolu’daki Nevşehir, Kayseri ve Niğde illeri sınırları içinde yer alan ve sayıları en az yüzler civarında olduğu bilinen ilginç yeraltı şehirlerinin varlığı bilinmektedir. Bunların çoğu birer jeoturizm sahası olmaya da aday yerlerdir. Bu çalışmanın amacı da, yer bilimlerinin desteğini bekleyen bu konuyla ilişkili kavramların hatırlanarak,  seçilecek yerlerin turizmde ki pratik değerini kazanmasını sağlamaktır. Ayrıca ülkemizdeki yeraltı şehirleri gibi ilginç jeolojik ve doğal oluşumların da geçmişe nazaran daha bilinçli ve yaygın bir şekilde korunarak yine turizm açısından kullanıma kavuşturulmasıdır. Çalışma konusunun kapsamı içinde Kızılırmak kenarı olan Nevşehir İli Avanos İlçesi’nin yeraltı potansiyelleri ile Kayseri Yeşilhisar İlçesi Doğanlı Köyü yeraltı şehri uygulama sahası olarak seçilmiştir. Çalışmanın özgün yanı ise Türkiye’ye özgü geliştirdiği koruma ve jeoturizm ile kullanma bilinci sayesinde kırsal ve bölgesel kalkınmaya katkı sunan disiplinlerarası bir bakış sunması ve bölgede kazanılacak bu yaygın bilinç sayesinde şehirsel canlılığının arttırılmasını sağlamasıdır.

Anahtar kelimeler: 

Jeomiras, Jeoturizm, Kapadokya Jeoparkı, Avanos-Nevşehir, Yeşilhisar-Kayseri, Niğde, Yeraltı şehirleri, Koruma ve Yenileme, Jeoloji, Kültürel Miras.

International participated Cappadocia Geosciences Symposium

 24-26 October 2018, Niğde, Turkey

The Conservation and Utilization of Historical-Natural-Archaeological-Cultural and Geological Heritage: 
Underground Cities and Geotourism

Aziz Cumhur KOCALAR ¹

¹ Niğde Ömer Halisdemir Universtiy, Architecture Faculty, Dep. of City and Regional Planning, 51240, Niğde

Contact: azizcumhurkocalar@gmail.com

Abstract

Underground cities are an important geoheritage, which is a tourist attraction every year. The aim of this study is primarily to emphasize the importance of geotourism context and geoheritage and underground cities in Turkey. It is also to prepare the ground for interdisciplinary projects that take care of this potentially local development that appears with a field study through Cappadocia underground cities. It is also seen that there will be great benefit in opening the discussion about these underground settlements in the historical large region called Cappadocia in the axis of protection problems. The underground cities in Turkey has now become an issue of importance to matters how protected they survived. Today, hundreds of thousands of people visit such interesting places to see historical-natural-archeological-cultural and geological values. Cultural geoheritage in the underground cities of Cappadocia are of high value in terms of tourism. Carved churches from the rock, water wells and ventilation channels in the underground cities, gates and revolving stone doors, etc. architectural entities arouse curiosity in tourists. In addition, natural geosites such as interesting rocks and caves in our country, etc. beauties must also be tourism-friendly for local development purposes. Cappadocia in Central Anatolia in Turkey, especially in Nevsehir, Kayseri and Nigde located within the city limits and the number known to be around at least a hundred are known to exist of the fascinating underground city. Most of them are candidates for becoming geo-tourism sites. The purpose of this study is to recall the concepts related to this topic that are waiting for the support of the earth sciences and to ensure that the places to be selected gain practical value in tourism. In addition, interesting geological and natural formations such as the underground cities in our country are protected in a more conscious and widespread manner than in the past. Under the scope of the study, the subdivision potential of the Avanos District of Nevşehir, which is the Kızılırmak fringe, was chosen as the underground city of Kayseri Yeşilhisar District Doğanlı Village.
The unique aspect of the study due to conscious use with protection developed specific to Turkey and geotourism offer an interdisciplinary outlook that contributes to rural and regional development and will be won in the region is that the increase of this common consciousness through urban vitality.

Keywords:  
Conservation-Utilization, Cappadocia Geopark, Geosite, Geological heritage, Geotourism, Nevşehir-Avanos, Urbanism, Underground Cities, Conservation and Renewal, Geology, Cultural Heritage.

  

Bildirinin yarı yaıya kısa hali alttaki gibi yayımlanmıştır: 
(Uzun makale hali ise yakında bir dergide yayımlanacaktır.)

B.32. Kocalar, A.C. (2018-p). Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma Dengesi: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm (Avanos, Yeşilhisar) /   [Historical-Natural-Archeological-Cultural-Geological Heritage / Balancing Conservation with Utilization: Underground Cities and Geotourism (Avanos, Yeşilhisar)], “Uluslararası Katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu”, 24-26.Ekim.2018, Özet. 59-60.s, Tam. Cilt 2, 308.s Niğde. http://www.ohu.edu.tr/etkinlik/kapadokya-yerbilimleri-sempozyumu/374 (Sunuldu, Özet metin yayımlandı, Tam metin bildiri kitabında yayımlandı.)

Özet. 59-60.s
http://static.ohu.edu.tr/uniweb/media/portallar/kapadokyasempozyumu//duyurular/13674/3ey2vepl.pdf
 
Tam (Cilt 2, 308.s)
http://static.ohu.edu.tr/uniweb/media/portallar/kapadokyasempozyumu//sayfalar/16257/otyhbes1.pdf

http://www.ohu.edu.tr/kapadokya-yerbilimleri-sempozyumu

https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/2018/10/bildiri-kocalar-ac-2018-o-tarihi-dogal.html

 

Koruma konularıyla ilişkili diğer yayınlara dair bazı örnekler:

 https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/2019/05/makale-a11-cevre-hukuku-incelemesi.html

 

Tarihi Yeraltı Yerleşmeleri - Sitler ve Koruma Sorunları: Nevşehir Yeraltı Şehirleri

TARİHİ YERALTI YERLEŞMELERİ-SİTLER ve KORUMA SORUNLARI:

NEVŞEHİR YERALTI ŞEHİRLERİ

(Derinkuyu, Kaymaklı)

HISTORICAL UNDERGROUND SETTLEMENTS-SITES AND CONSERVATION PROBLEMS:

NEVŞEHİR UNDERGROUND CITIES

(Derinkuyu, Kaymaklı)

Aziz Cumhur KOCALAR [*]

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, 

Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Şehircilik A.B.D. Niğde 

 Makale tam metni (pdf) için alttaki yolu tıklayın:

Henüz hakemlerdedir.

Kaynak <https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=9070162469973004254#allposts>

Özet Metin Kitabı

http://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/ozetkitap208.pdf

Tam Metin Kitabı

http://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/tammetin208.pdf

Bu etkinlikteki bildiriler (3#) çeşitli dergilerde düzeltilmiş sürümleriyle yayımlanmıştır:

Bloğun makalelere özel sayfalarından* izlenebilirler:

* (Yayınlar farklı sayfalarında tek tek ya da gruplanmış şekilde topluca listelidir.)

https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/

(Örneğin bir bildiri JoA dergisinin Temmuz sayısında yayımlanmıştır. 

Dergiye ve hakemlerine katkılarından dolayı teşekkürler...)  

Dikkat:

3 bildirininin tam metinleri:

Etkinliğin hem özet hem de tam metin kitabında yayımlamıştır.

Ancak hataların düzeltmeleri etkinlik sekretaryasına gönderildiği halde tam metin kitabına yansıtılmamıştır !

Böyle olduğu halde hataların elimine edilmiş hali değil de, eski halleri kitapta gözükmektedir !!

Bildirilerin makale haline getirilmiş son halleri verilen ilgili makale yollarından izlenilebilir !!!

Özet

Dünya tarihinden günümüze ulaşan pek çok sayıda farklı örneği ile yeraltı yerleşimleri ne ülkemizde de sıkça rastlanılır. Dünyadaki örnekler incelendiğinde birbirinden farklı özellikleri olabilen bu tarihi yerleşmelerinin ülkemizdeki en büyük sorunu iyi korunamamalarıdır. Tarihi yeraltı yerleşimlerin Kapadokya adıyla anılan bölgenin Nevşehir ilinde yer alan örnekler üzerinden  koruma sorunları ekseninde ve bir saha çalışması ile birlikte tartışmaya açılmasında yarar görülmüştür. Bu alanlarda zamanında ön kazı, keşif, araştırma yapılmadığında ve yeterli koruma tedbirleri alınmadığı taktirde öncelikle doğal hasarlarla karşı karşıya kalınmaktadır.Bu alanlar uygun yöntemlerle korumaya başlanılmadığında hatalı uygulamalara dahi maruz kalmıştır.Özellikle Nevşehir ili hem turizm bölgesi olması hem de ülkemizdeki yeraltı şehirleri içinde en ilginç örnekleri barındırmasıyla ünlüdür. Bu alanların günümüzdeki kentsel alanlarla olan iç içeliği de bazı imar sorunlarını koruma ile birlikte gündeme getirmektedir.Günümüzde ise yeraltı şehirlerinin nasıl korunarak yaşatılacakları konusu sürekli önem taşıyan bir sorun alanı haline gelmiştir. Bu sit alanlarının özellikle yerüstünün günümüzde kentsel, arkeolojik, doğal sit alanları gibi farklı koruma statülerine kavuşturularak korunduğu bilinmektedir. Koruma statülerine yenilerinin de (jeo-park, jeo-sit gibi) eklenmesine yönelik öneriler ayrıca yine önemlidir.  Yeraltı yerleşmelerinin ve ortaya çıkarılan yeraltı şehirlerinin çoğu şüphesiz ki, farklı değerler taşıyan ve gelecek kuşaklara korunarak emanet edilmesi gereken potansiyel birer hazinelerdir.

Anahtar kelimeler: 

Yeraltı şehirleri, Yerleşmeler tarihi, Kentsel Koruma ve Yenileme, Şehir ve Bölge Planlama, Kapadokya, Jeo-sit, Jeo-park, Jeo-turizm, Derinkuyu, Kaymaklı.

Abstract

Numerous different examples and underground settlements that arrive from world history day by day are also frequently encountered in our country. When the examples in the world are examined, it can be seen that the greatest problem in these historical settlements in our country is that they can not be well protected.Historical underground settlements called the Cappadocia region in the province of Nevsehir in the province of protection issues and a field study on the axis of the discussion was seen to be useful.In addition, unconscious persons, that is, irrevocable destruction by the hand of man can be constantly talking. These areas have been exposed to faulty applications even if they have not been properly protected.The intertwining of these areas with the urban areas of today also brings with it the protection of some zoning problems. Today, the issue of how to protect and live underground cities has become a problematic area of ​​constant importance. The rare features of historic underground and overland settlements that have been spread over large areas suggest that they need to be protected in different ways. If pre-excavation, exploration, research are not done in time and adequate protection measures are not taken in these areas, firstly natural damages are encountered. It is known that these sites are protected especially by the fact that they are protected by different protection statues like urban, archeological, natural sites. The proposals for the addition of defenses to conservation status (such as geo-park, geo-sit) are also important. Undoubtedly many underground settlements and underground cities are undoubtedly the potential treasures that bear different values ​​and must be entrusted to future.

Key words: 

Underground cities, Settlement history, Urban Conservation and Renewal, Urban and Regional Planning, Cappadocia, Geo-site, Geo-park, Geo-tourism, Derinkuyu, Kaymaklı.

[*] http://www.ohu.edu.tr/akademik/azizcumhurkocalar    

530 072 5864    azizcumhurkocalar@gmail.com

0388 225 4546

Alıntı yaptığınız için teşekkürler:

B27. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-a). KORUMA SORUNLARI: KARIA DEVLETİ ANTİK LİMAN KENTİ “HERAKLEIA-LATMOS” ve “BAFA GÖLÜ TABİAT PARKI”,

[CONSERVATION ISSUES: KARIA STATE ANTIQUE HARBOR CITY "HERAKLEİA-LATMOS" and "BAFA LAKE NATURAL PARK"], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp, Nevşehir, Türkiye.
https://azizcumhurkocalar.blogspot.com.tr/2018/04/koruma-sorunlar-karia-devleti-antik.html

B28. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-b). “KORUMA ALANLARI”NIN YÜKSELEN RANTI ile ÇEVRE (KORUMA) MEVZUATINDAKİ DEĞİŞİMLER ve “GÖLCÜK TABİAT PARKI” ÖRNEĞİ, [ENVIRONMENTAL (FOREST) LEGISLATION and "GÖLCÜK NATURAL PARK" with RISING RETURN OF "PROTECTED AREAS"], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp, Nevşehir, Türkiye.

https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/2018/04/koruma-alanlarnn-yukselen-rant-ile.html

B29. KOCALAR, Aziz Cumhur (2018-c). TARİHİ YERALTI YERLEŞMELERİ-SİTLER ve KORUMA SORUNLARI: NEVŞEHİR YERALTI ŞEHİRLERİ (Derinkuyu, Kaymaklı), 

[HISTORICAL UNDERGROUND SETTLEMENTS-SITES and CONSERVATION PROBLEMS: NEVŞEHİR UNDERGROUND CITIES (Derinkuyu, Kaymaklı)], II. Şehir Çevre ve Saglık Kongresi, Ürgüp,

Nevşehir, Türkiye

https://azizcumhurkocalar.blogspot.com/2018/04/tarihi-yeralt-yerlesmeleri-sitler-ve.html

Program: https://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/1523380606-11-sozlu-bildiri-turkce.pdf

Program
https://www.sehircevresaglikkongresi.com/uploads/file/1523380606-11-sozlu-bildiri-turkce.pdf

20/4/2018 Cuma

SÖZLÜ BİLDİRİ SUNUMLARI - 34 OTURUM BAŞKANI: Aziz Cumhur KOCALAR / Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

KONUŞMACILAR • Tarihi Yer Altı Yerleşmeleri - Sitler ve Koruma Sorunları: Nevşehir Yer Altı Şehirleri Aziz Cumhur KOCALAR / Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

• Kapadokya Göreme Bölgesi Peyzaj Planlama Projesi Nurhan KOÇAN / Bartın Üniversitesi • Mekânsal Planlamada Peyzaj Hassasiyetinin İrdelenmesi: Malatya Kenti Örneği Oğuz ATEŞ / İnönü Üniversitesi • City Museum From Urban Identity: The Sample Of Trabzon City Museum Selver KOÇ / Karadeniz Teknik Üniversitesi • Kentsel Dönüşüm: Fikirtepe Örneği Zernişan SEZER / Doğuş Üniversitesi